De achillespees is de grootste en sterkste pees in ons lichaam, die de kuitspier verbindt met het hielbeen. Een scheur in deze pees kan ingrijpende gevolgen hebben voor je mobiliteit en dagelijks leven. Maar wat is de beste behandeling: opereren of niet? Die keuze hangt af van verschillende factoren, we gaan ze in deze blog bespreken.

Een achillespeesruptuur is een blessure die op elke leeftijd en zowel bij sporters als bij minder actieve mensen kan voorkomen.

Hoe ontstaat een achillespeesruptuur?

Een achillespeesruptuur ontstaat vaak plotseling en meestal tijdens activiteiten waarbij veel kracht op de pees wordt uitgeoefend, zoals hardlopen, springen of plotseling van richting veranderen. Veel patiënten beschrijven het gevoel alsof ze een harde klap tegen hun kuit krijgen, gevolgd door pijn en verlies van kracht.

Typische symptomen zijn:

• Een hoorbare knap of scheur.

• Pijn en zwelling rond de hiel en enkel.

• Moeite om op de tenen te staan of te lopen.

• Een voelbare inkeping in de pees.

Behandelopties: Operatief of Niet-Operatief

Er zijn twee behandelmethoden: operatief en niet-operatief (conservatief). Beide hebben als doel de pees weer te laten herstellen, en in beide gevallen volgt een uitgebreid revalidatie proces. Wat zijn de voor en nadelen van operatieve of niet- operatieve benadering?

Tegenwoordig wordt er meestal voor een niet- operatieve aanpak gekozen maar waarom?

1. Niet-Operatieve Behandeling

Bij de niet-operatieve behandeling wordt de voet in een spalk of gips gezet in een spitse positie zodat er geen spanning op de pees komt. Zo kunnen de uiteinden van de pees weer naar elkaar toe groeien. Tegenwoordig wordt vaak gebruikgemaakt van loopgips of een speciale brace, zodat de patiënt sneller mobiel is. 6 tot 8 weken na het oplopen van een achillespees ruptuur kan je staren met fysiotherapie.

Binnen 3-6 maanden kunnen de meeste mensen hun dagelijkse activiteiten weer gewoon doen. De kans op complicaties is klein.

De overgrote meerderheid (78%) keert na twee tot drie maanden volledig terug naar werk. De tijd tot terugkeer naar werk is sterk afhankelijk van het type werk en de vereiste belastbaarheid.

Ongeveer de helft (52%) van de sporters is na een jaar weer aan het sporten. De terugkeer in de sport is afhankelijk van het type sport en gewenste niveau van terugkeer.

Voordelen:

Geen chirurgische ingreep, wat betekent dat er geen risico is op complicaties zoals infecties of wondproblemen.

Minder kans op littekenweefsel.

Geschikt voor mensen met een verhoogd risico op operatieve complicaties (bijvoorbeeld ouderen of mensen met gezondheidsproblemen).
Een Nederlandse studie uit 2020 toont aan dat progressief belasten ervoor kan zorgen dat je sneller herstelt en vermoedelijk ook sneller sport activiteiten kan hervatten.(2)

Nadelen:

Iets grotere kans (3,9%) op opnieuw scheuren van de pees (re-ruptuur), vooral bij jongere en actieve mensen.

2. Operatieve Behandeling

Bij een operatie worden de uiteinden van de pees chirurgisch aan elkaar gehecht. Dit kan via een open operatie of een minimaal invasieve techniek (keyhole surgery). Een operatieve behandeling wordt eerder overwogen bij patiënten met verhoogde kans op een re-ruptuur, bijvoorbeeld competitieve sporters.

Voordelen:

Iets minder kans op een re-ruptuur (2,3%) in vergelijking met conservatieve behandeling.

Mogelijk snellere terugkeer naar sport en andere intensieve activiteiten.

De pees herstelt vaak sterker.

Nadelen:

Kans op complicaties, zoals infecties, wondproblemen of zenuwbeschadiging.
Een operatie brengt altijd narcose- en chirurgische risico's met zich mee
Herstel na een operatie is niet per se sneller dan conservatieve behandeling.

Conclusie:

In de meeste gevallen hoeven gescheurde achillespezen niet geopereerd te worden en heeft een niet-operatieve aanpak de voorkeur. Dankzij de introductie van de functionele brace kan je actief revalideren. Studies die pees operaties vergelijken met actieve revalidatie vinden nauwelijks verschillen tussen beide aanpakken.

Heb je zelf te maken met een achillespeesruptuur of heb je vragen over dit onderwerp? Neem dan Contact op met ons.

Referenties voor deze blog:

(1) Ochen Y, Beks R, van Heijl M et al. Operative treatment versus nonoperative treatment of Achilles tendon ruptures: systematic review and meta-analysis. BMJ 2018;364:k5120.

(2) Gillissen S, Halperin I, Balesar V et al. Functional and early weight-bearing protocol for Achilles tendon ruptures: a retrospective study. Eur J Trauma Emergency Surgery 2020; 29 april. Doi.org/10.1007/s00068-020-01376-3.